1. Home
  2. |
  3. Blog
  4. |
  5. Hoe leer je reflecteren?...

Hoe leer je reflecteren? Gebruik lijf, hart en hoofd.

door | 30 juni 2021

Reflecteren op jezelf, je gedrag en gedachten begrijpen, is het vergroten van zelfinzicht. En zoals Covey ooit schreef: jij bent de enige waar je werkelijk invloed op hebt. Kan je reflecteren leren?
Hoe leer je reflecteren? Gebruik lijf, hart en hoofd.

Hoe leer je reflecteren?

Waarom wil je leren reflecteren en waar start je met zelfonderzoek? Jezelf begrijpen is een vorm van volwassenheid. Niet primair reageren, maar de tijd nemen tussen stimulus en respons. Weten waardoor iemand jou kan raken, of wat jouw gedrag bij een ander teweeg kan brengen is een vorm van ontwikkeling.

Als ik een manager coach dan leg ik uit dat coaching gaat om reflecteren op jezelf en starten we met formuleren van heldere doelstellingen. Een doelstelling kan komen uit de behoefte ergens vanaf te willen of iets te willen bereiken. Dit geeft focus in een traject. In de loop van de tijd kan het ook de dynamiek van situationeel coachen krijgen. Als ik gedurende een langere periode met een manager mag oplopen, komen ze namelijk een diversiteit van situaties tegen; mensen gaan scheiden, kinderen worden ziek, er overlijden dierbaren, er ontstaat werkstress, pijn en triggers uit het verleden spelen op, teammedewerkers die ziek worden, er ontstaan loyaliteitsissues bij zakelijke keuzes, etcetera.

Mijn klanten willen en moeten hier mee dealen. Soms zitten ze in een dillema vast en zitten ze zichzelf in de weg. 

Waar start zelfreflectie? Met modellen zoals MBTI

Vanuit mijn opleiding in de Myer-Briggs Type Indicator (MBTI) weet ik dat er 16 voorkeurstypen zijn. Voorkeuren in beslissingen nemen en informatie verzamelen, in extraversie en introversie. Ieder type heeft zijn eigen temperament. Na het invullen krijgt de klant een uitgebreid rapport. Dit geeft al vaak verrassend veel zelfinzicht.

In een coachsessie werken we met met casuïstiek, oftewel situaties welke je wilt onderzoeken. Hier bestaan standaard modellen voor als de RET-methode of STARR. Dit is het ‘voorwerk’ van de coachee. Bij het bespreken van casuïstiek kan ik starten vanuit zijn of haar eigen MBTI-voorkeur. Bij de een is dat de ratio onderzoeken, bij de ander het relationele aspect. Laten we het hoofd en hart noemen. Soms daag ik ze uit om zichzelf te stretchen naar een andere voorkeur of het effect van de eigen voorkeur in de situatie te onderzoeken.

“Wie wil groeien moet de blik naar binnen durven te richten, maar hoe doe je dat? Alles begint bij de juiste vragen stellen, en daar ben je gewoon goed in. Jij liet me inzien dat halfleeg evenzeer halfvol is, dat ‘eerst denken en dan pas praten’ nu eenmaal is wie ik ben en dat angst voor het conflict er gewoon mag zijn.”

coachee Mission Matters

Modellen zijn over het algemeen heel bruikbaar bij zelfreflectie, maar dat is mijn voorkeur. Mijn uitgangspunt start met het onderzoeken van de eigen gedachten en het eigen gevoel. Alles mag er zijn, open, meevoelend en ruimdenkend. In de opleiding haptonomie heb ik ook een nieuwe dimensie leren vertrouwen en dat is het lichaam. Dat was voor mij als HTS’er best pittig.

Onderzoek wat je voelt, letterlijk voelt

Haptonomie is niet ‘zweverig’ maar heeft leerde mij om woorden te vinden voor non-verbale waarnemingen, oftewel het heeft me leren kijken naar het lichaam, te vertrouwen op wat dit lichaam verteld. Zowel mijn eigen lichaam in het contact met een ander mens, en ook door waar te nemen wat er bij een ander gebeurt. Dit gebruik ik in een sessie, maar ook in andere situaties waar ik mensen tegenkom.

“Plaats je handen tegen de mijne en geef tegendruk…leg alle opties op de grond, ga erop staan en zeg me wat je voelt. Wat ik allemaal niet moet doen om naar mijn innerlijke zelf te kijken 😊 maar het werkte. Ik ging nadenken (zelfreflectie zoals jij dat zo mooi zegt), keek met een andere blik om me heen en ging meer-en-meer uit van mijn sterktes. Leuk om je even mee op mijn levenspad te hebben gehad de afgelopen 2 jaar…”.

Ik kreeg deze bovenstaande quotes toegestuurd van een projectmanager en senior engineer. Er zit zoveel in. Dat bij jezelf ‘naar binnen’ gaan, kan soms via het lijf. Het is een snelle manier om patronen of overtuigingen te toetsen, en je lichaam als werkelijke informatiebron te gebruiken

Zelfonderzoek is leerzaam en duurzaam

Reflecteren en het onderzoek naar jezelf is waardevol en intensief. Jezelf ontwikkelen is ook erg leuk en maakt het leven eenvoudiger. Met deze projectmanager had ik steeds minder woorden nodig na 2 jaar met elkaar optrekken. Er was vertrouwen in de relatie en we zijn aangegaan wat aandacht vroeg. Alleen dan kan het gaan over dat waar het werkelijk om gaat, zowel het onderzoeken van de oorzaak, als het inzetten van het juiste middel naar de meest passende oplossing. Soms is het middel het lijf, en soms het hoofd of het hart.

Door aan de slag te gaan met de voorkeuren en het passende tempo van een coachee ontstaat een vrije beweging, flow, en daar word ik weer erg blij van. Daar gaat mijn energieniveau van omhoog. Wil je ook in beweging komen, door af en toe stil te staan?

Neem gerust vrijblijvend contact op om kennis te maken. Wij begeleiden managers, directeuren en ondernemers, en hun teams.

MENSEN TRANSFORMEREN ORGANISATIES

Meer informatie over onze diensten transitie, ontwikkeling of coaching? We plannen graag een afspraak.

Social Media

Wij posten met regelmaat updates en artikelen op social media kanalen. Wil je ons volgen?

Meer blogs

Oud, of tijd voor wat anders?

Oud, of tijd voor wat anders?

Als je een mensen-vlootschouw houdt in je organisatie… hoeveel gaan er dan de komende 3 jaar met pensioen? En hoeveel daarvan kunnen niet wachten tot die dag is aangebroken?

Paarden leiden, of volgen ze mij?

Paarden leiden, of volgen ze mij?

“Mag ik je uitnodigen voor een coaching met paarden? Kom het gewoon een keer ervaren.” Dit waren de woorden Carina Braams in Groningen, november vorig jaar bij een workshop systemische teaminterventies. Iets aannemen zonder dat ik er hard voor werk, blijf ik lastig vinden. Ik ken Carina al sinds 2017. Vanaf het eerste moment hadden we een klik. Met sommige mensen heb je dat. Zo af en toe komen we bij elkaar in de lucht en kletsen we zakelijk even bij. Haar uitnodiging voelde als een groot kado.