Als het gaat om belangrijke persoonlijke keuzes is het soms lastig kiezen. Bijvoorbeeld ‘word ik ondernemer of blijf ik werknemer, Ga ik verhuizen, scheiden of blijven?. Hoe komt dat eigenlijk? Dit komt regelmatig voor dat de alternatieven waaruit je wilt kiezen niet gelijkwaardig zijn, waardoor kiezen lastig is. Wellicht speelt angst mee in het nemen van een keuze, of juist de beloning of consequenties.
Moeilijke Keuze
Het gaat bij een moeilijke keuze vaak om gevoelswaarden als gezondheid, geluk, smaak, gevoel, zekerheid, uitdaging, tevredenheid, sfeer, enzovoort.
Een voorbeeld: ‘word ik ondernemer of blijf ik werknemer?’ Dit zijn twee alternatieven van een zakelijke, professionele keuze met persoonlijke impact. Welke, niet uitputtende, aspecten zitten er bijvoorbeeld in beide alternatieven:
- Als ondernemer: vrijheid, betere balans tussen werk en privé, eigen beslissingen nemen, welk werk neem je aan, inkomensrisico en genoeg opdrachten verkopen, onzekerheid, etc…
- Als werknemer: financiële zekerheid, collega’s, doorgroeimogelijkheden, de ondernemingsmissie, de procedures in de bureaucratie, het ontwikkelingsbudget, het pensioen, etc…
Er is geen ‘beste alternatief’, als ze beiden belangrijke, maar verschillende aspecten bevatten voor je. De twee alternatieven die je hebt, zijn wellicht gevoelsmatig gelijk aan elkaar, anders had je al gekozen.
Kiezen? Dat doe je zo
Je verzamelt van alle kanten de input voor het opstellen van de positieve en negatieve punten van je alternatieven. Daarna ga je bij jezelf te rade, je gaat denken. We hebben als mens het talent en verbeeldingsvermogen om logica toe te voegen waardoor je achter een genomen keuze kan gaan staan. Professor Ruth Chang geeft aan dat we daardoor eigen baas kunnen zijn over de uiteindelijke keuzes die we in ons leven maken.
Als je een ander voor je laat kiezen, dan bepalen anderen wat jij wilt worden. Volgens Chang is dit kenmerkend voor een ‘drifter’. Is dat een juiste keuze? Ik denk het niet. Chang ziet een ‘hard choice’ dus als een waardevolle kans om eens bij jezelf na te gaan wat er nu allemaal meeweegt om te worden wie je wilt zijn, en waarom ze voor jou van belang zijn.
Wie wil je worden?
Maak deze lijst met positieve en negatieve aspecten per keuzealternatief: wat de feiten zijn, hoe je je erbij voelt, de kansen, de risico’s. Weeg ze voor iedere keuze tegen elkaar af. Zet achter ieder aspect een wegingsfactor, en geef het punten of een plus en een min, of , en stel je het einddoel voor. Het kan zelfs zijn dat je nog achter alternatieve keuzes komt, bijvoorbeeld 3 dagen in vaste dienst en 2 dagen ondernemer.
Dat maakt dat je uiteindelijk, bevestigd en met persoonlijke redenen kan zeggen: “ik ben voor deze keuze”. Op deze manier bepaal je zelf wie je wilt worden, waar je wilt wonen, wat je eet of je ondernemer wordt of niet, etc.
Er is geen slechte keuze, het is jouw keuze. De alternatieven geven je inzicht in wat voor jou nu belangrijk is. Coaching kan je helpen op zoek te gaan naar de principiële waarden die voor jou van belang zijn.
Hoe ziet jouw leven er dan uit? Waar ga je dan voor, waar mag je mee stoppen of waar ga je van weg?
