Mijn vriendin, intervisiegenoot en coach, belde dat een facebook update van mij, in haar ogen, verdeeldheid zaaide. Of ik me er bewust van was? Ja inderdaad, wellicht raad je het al, het ging over vaccineren. Behalve mijn eigen overtuiging te verkondigen, plaatste ik ook de overtuiging van anderen, weliswaar omfloerst, in een negatief frame. Woorden die, achteraf gezien, eigenlijk weinig inhoudelijks toevoegde, maar wel duiding gaven over, je weet wel, Die Anderen.
Woorden doen pijn, ook feedback. Ik maal erop. “Met welke intentie heb je de post geplaatst? Waardoor heb je gekozen voor deze manier” vraagt ze. Goh… eh… ik vermoed, achteraf, dat het stellingname is geweest. Mijn punt maken. Mensen over de streep willen halen.
Welke woorden doen pijn?
Woorden die pijn doen? Wappie. Volgzame schapen. Viruswaanzinnigen. Wij zijn kritisch en jullie niet. Wordt toch eens wakker! Je gelooft de mainstream media toch zeker niet? Ben jij anti-vaxer? Dit zijn bekende termen het afgelopen jaar. Oudere woorden zijn ook: Kopvodden zijn een vorm van onderdrukking. Borstvoeding, dat hoef ik niet te zien. Graaiers in maatpakken. Asielzoekers zijn uitvreters. ‘Ze’ in Den Haag doen maar wat. Blinde idioot, kijk uit je doppen. Klimaatontkenner.
Zo kan ik nog een tijdje door. Er staat bijna altijd een gevoeld uitroepteken achter en online wordt het regelmatig geschreven in hoofdletters. Door bepaalde woorden te gebruiken bouw je een denkraam op, oftewel framing. In een frame zit vaak een schurk. Negatieve frames gaan over De Ander. En als je het over een ander hebt, dan hoef je het niet over jezelf te hebben. Persoonlijk vind ik dat Geert Wilders hier briljant in is, framing en blaming is een favoriete debatstructuur van hem, maar ook Jesse Klaver doet dit goed.
Hoe verbinden we?
Mijn vriendin vervolgt, “In je werk ben je een verbinder, maar deze facebook-update verbindt niet. Dit zet een groep op afstand, of zelfs tegen elkaar op.” zegt ze. Ze heeft gelijk. Wat ik waardeer is dat zij actief contact zoekt met mij; ze is kritisch en ze laat me mijn eigen keuze hierin. Haar woorden verbinden ons. We kunnen dit hebben in onze jarenlange vriendschap. Gek genoeg vinden we elkaar in het woordje vrijheid. Het blijkt dat dit voor ons allebei belangrijke drijfveren zijn in de keuze die ieder van ons maakt. De keuze zelf verschilt echter.
Wellicht is dit een oproep, niet in de laatste plaats aan mijzelf, om meer verbindende woorden gebruiken. Zoals: Kan je mij je verhaal vertellen? Dank dat je mij uitlegt hoe jij erover denkt. Ik respecteer jouw overtuiging, respecteer jij dan de mijne als ik die geef? We denken er anders over, en dat accepteren we van elkaar. Fijn dat we het er samen over kunnen hebben.
Spreek mij er ook op aan, alstublieft, als ik het niet doe. Mijn inner-kriticus kan zomaar naar buiten floepen.
Soms zit het in een compliment, een excuus, oprechte feedback of interesse. Maar volgens mij zit de verbinding van woorden in het luisteren naar, en begrijpen van, de woorden die een ander gebruikt. Zonder er direct iets van te vinden, of er iets mee te moeten. En die facebook update? Die heb ik weggehaald. Het voegt niets toe aan wat ik werkelijk wil bereiken, namelijk meer verbinding tussen mensen.
Welke verbindende woorden kunnen we vaker delen met elkaar?
*meer bronnen
Wat is framing? Een video van Lars Duursma over Framing Het beïnvloeden van mensen met woorden. (15 minuten)
Koning in framing: deze politici hebben een lijn naar jouw brein